ЎТГАН ДАВР УЧУН ҲАМ АЛИМЕНТ ТАЛАБ ҚИЛСА БЎЛАДИМИ?
— 2018 йил алиментга ариза бергандим. 4 ойдан кейин қайтариб олдим, боламни отаси 2 ой тўлади, холос. Ўтган йили собиқ эрим уйланди. Судга икки нафар болага алимент тайинлашни сўраб мурожаат қилдим. Ўтган йиллар учун ҳам алимент талаб қилсам бўладими?
Исми сир тутилди.
Баҳодир Саидмуратов, Тошкент шаҳар судининг фуқаролик ишлари бўйича судьяси:
— Оила кодексининг 96-моддасига кўра, ота-она вояга етмаган болаларига таъминот бериши шарт.
Саволга аниқ жавоб бериш учун сиз муқаддам алимент ундириш учун берган ариза асосида қабул қилинган суд ҳужжатини “қайтариб олганлигингиз” ҳолатига аниқлик киритиш лозим бўлади. Агарда “қайтариб олдим” деганда алимент ундириш ҳақидаги ижро варақасини мажбурий ижро бюросидан қайтариб олганлигингизни назарда тутган бўлсангиз, муайян муддат ўтганидан кейин такроран ушбу ижро варақасини мажбурий ижро бўлимига топширишда ҳеч қандай тўсқинлик мавжуд эмас.
Зеро, Ўзбекистон Республикаси “Суд ҳужжатлари ва бошқа органлар ҳужжатларини ижро этиш тўғрисида”ги қонуни 27-моддасининг 5-қисмига кўра, Даврий тўловларни ундириш тўғрисидаги (алиментлар ундириш, соғлиққа шикаст етказилгани оқибатидаги зарарни қоплаш тўғрисидаги ва шу каби ишларга доир) суд ҳужжатлари бўйича ижро ҳужжатлари тўловларни ундиришнинг белгиланган бутун даврида ўз кучини сақлаб қолади.
Шунга кўра, сиз эндиликда алимент тўловларини давом эттиришни истасангиз, такроран судга бу ҳақида билан ариза билан мурожаат қилиш зарурати мавжуд эмас, мажбурий ижро бўлимидан қайтариб олинган ижро варақаси такроран топширилиши лозим.
Агарда, “қайтариб олдим” деганда алимент ундириш ҳақида чиқарилган суд буйруғини бекор қилиш ҳақида ариза билан мурожаат қилган бўлсангиз, бу ҳолатда судга янгидан алимент ундириш ҳақида ариза билан мурожаат қилишингиз лозим бўлади.
Оила кодексининг 136-моддасига кўра, алимент олиш ҳуқуқига эга бўлган шахс, алимент талаб қилиш ҳуқуқи вужудга келганидан сўнг қанча муддат ўтганидан қатъи назар, хоҳлаган вақтда алимент ундириш тўғрисидаги талаб билан судга мурожаат қилишга ҳақлидир.
Алимент судга мурожаат этилган пайтдан бошлаб ундирилади.
Шу билан бирга, мазкур модда 136-модда талабларига кўра, алимент ўтган давр учун уч йиллик муддат доирасида ундирилишига ҳар қандай ҳолатда ҳам эмас, фақат таъминот учун маблағ олиш чоралари судга мурожаат қилингунга қадар кўрилганлиги, аммо алимент тўлаши шарт бўлган шахснинг уни тўлашдан бош тортганлиги оқибатида алимент олинмаганлиги асос бўлади.