ТОШКЕНТ ШАҲАР СУДИ РАИСИ ИШТИРОКИДА САЙЁР ҚАБУЛЛАР

ТОШКЕНТ ШАҲАР СУДИ РАИСИ ИШТИРОКИДА САЙЁР ҚАБУЛЛАР

Ўзбекистон Республикаси Президенти Халқ қабулхонаси ташаббуси билан ташкил этилган суд-ҳуқуқ  масалалари бўйича оммавий сайёр қабуллар доирасида Тошкент шаҳар суди раиси Э. Ходжақулов ва Тошкент шаҳар маъмурий суди раиси У.Алмамедов, фуқаролик, иқтисод , жиноят ишлари бўйича судлов ҳайъатлари раислари ва судьялар иштирокида пойтахтимизнинг Сергели ва Чилонзор тумани судлари биноларида сайёр қабуллар ташкил этилди.

Сайёр қабулларда жами 211 нафар фуқаронинг жиноят, фуқаролик, иқтисодий ва маъмурий ишлар бўйича судларга оид мурожаатлари кўриб чиқилди. Уларнинг 104 тасига ҳуқуқий тушунтириш берилган бўлса, 117 та мурожаат жойида қонуний ечимини топди. 

Шунингдек, сайёр қабул доирасида бўлиб ўтган сайёр судларда жиноят ишлари бўйича судларининг ахлоқ тузатиш, муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш ҳамда озодликни чеклаш жазосини ўтаётган шахслар иши Пробация хизмати тақдимномасига асосан кўриб чиқилди.

Сайёр қабуллар давом этмоқда.

ПОРА ТАКЛИФ ҚИЛДИ…

Судья нафақат адолатни таъминловчи, балки унинг тимсоли бўлиши керак

Маҳалла аҳолисини жиноятчилик ҳақида хабардор қилиш ҳамда ҳуқуқий тарбияни йўлга қўйишнинг самарали механизмларини яратиш бўйича ишчи гуруҳ аъзоларининг Тошкент шаҳар Яшнобод туманидаги ташрифи

2023 йил 18 октябрь куни Ўзбекистон Республикаси Президенти Админстрацияси Раҳбари томонидан тасдиқланган маҳалла аҳолисини жиноятлар ҳақида хабардор қилиш, маҳаллаларда сайёр суд мажлисларини ўтказиш ҳамда маъмурий ва жиноий қонунчилик бўйича ҳуқуқий тарбияни йўлга қўйишга қаратилган самарали механизмларни
яратиш бўйича ишчи гуруҳи аъзоси Ўзбекистон Республикаси Олий судининг судьяси Э.Турғунбоев ҳамда Тошкент шаҳар Яшнобод туманидаги қизил маҳалла фуқаролар йиғинига киритилган “Катта Қўйлиқ” маҳалла фуқаролар йиғини биносида маҳалла раиси, ҳоким ёрдамчиси, ёшлар етакчиси, хотин-қизлар фаоли, профилактика инспектори, маҳалла фаоллари ва жиноят ишлари бўйича Яшнобод туман судининг судьялари иштирокида сайёр учрашув ўтказилди.
Ўтказилган тадбирда ишчи гуруҳи аъзоси Олий суди судьяси Э.Турғунбоев ва Тошкент шаҳар суди раиси Э.Ходжакуловлар маҳалла аҳолисини жиноятлар ҳақида хабардор қилиш, маҳаллаларда сайёр суд мажлисларини ўтказиш ҳамда маъмурий ва жиноий қонунчилик бўйича ҳуқуқий тарбияни йўлга қўйиш юзасидан тушунтириш берилди.
Шунингдек, учрашувда ҳуқуқбузарликлар профилактикаси, жиноятчиликка қарши курашиш, содир этилган жиноятлар таҳлили, жиноятларнинг келиб чиқиш сабаби ва уларни олдини олиш, аҳолини қонунга ҳурмат руҳида тарбиялаш бўйича фикр-мулоҳазалар билдирилди.
Бундан ташқари, маҳалла фуқаролар йиғини биносида, жиноят ишлари бўйича Яшнобод туман суди судьялари томонидан ҳуқуқбузарлик содир этган шахсларга оид ишлар сайёр суд мажлисида кўриб чиқилди.

Суриядаги террорчилик ташкилотига қўшилган ўзбекистонлик эркак 9 йилга қамалди

Суриядаги террорчилик ташкилотига қўшилган 36 ёшли ўзбекистонлик эркак узил-кесил 9 йилга қамалди. У яқин дўстининг таклифи билан халқаро террористик ташкилотга қўшилган ва бир гуруҳ шахсларни Сурияга жўнатишни ташкиллаштирган.

21 сентябрь куни жиноят ишлари бўйича Юнусобод тумани судида Сурияда террорчилар сафига бориб қўшилган фуқаро иши кўриб чиқилди, дея хабар бермоқда ЎзА.

1987 йил Наманган вилоятида туғилган фуқаро Жиноят кодексининг 155−2-моддаси (Террорчилик фаолиятини амалга ошириш мақсадида ўқувдан ўтиш, чиқиш ёки ҳаракатланиш) 1-қисми, 155−2-моддаси 2-қисми, 244−1-моддаси (Жамоат хавфсизлиги ва жамоат тартибига таҳдид соладиган материалларни тайёрлаш, сақлаш, тарқатиш ёки намойиш этиш) 3-қисми «г» банди ва 244−2-моддаси (Диний экстремистик, сепаратистик, фундаменталистик ёки бошқа тақиқланган ташкилотлар тузиш, уларга раҳбарлик қилиш, уларда иштирок этиш) 1-қисми билан айбланган.

Суд материалларига кўра, эркак 2016 йил 6 сентябрь куни яқин дўстининг таклифи билан Тошкент-Истанбул йўналишидаги авиарейс орқали Туркия пойтахтига борган. Сўнг 2017 йил сентябрь ойида Истанбулдан Сурияга ўтиб, «Ҳайъат Таҳрир аш-Шом» ХТТ (халқаро террористик ташкилоти) таркибига қўшилган.

У ерда декабрь ойига қадар террорчиларни тайёрлаш лагерида жанговар тайёргарликдан ўтган. 2018 йил сентябрь ойида эса ХТТ сафини кенгайтириш учун Туркияга қайтган ва 2022 йил декабрь ойига қадар бир гуруҳ шахсларни ёллаб, уларни Сурияга жўнатиб юборишни ташкиллаштирган.

«Суриядаги блогерлар ижтимоий тармоқларда у ердаги ҳаётни жаннатдек кўрсатишади, уни кўрган одамнинг ишонмай иложи йўқ. Мукаммал ишлашади. Лекин ҳақиқий ҳаёт бориб кўрганингиздан кейин бунинг акси эканини кўрасиз, бироқ унда кеч бўлади. Сизга қонуний жазо кўрилиши лозим бўлиб қолади. Қайтиб чиқаман десангиз, қўрқасиз, ватанимга борсам, қамалиб кетаман деб ўйлайсиз. У ерда қолсангиз, фитна бўлаётганини кўрасиз ва икки ўт орасида қоласиз. Тўғри, мен оқ-қорани ажратадиган ёшдаман, аммо муҳит менданам ёши катталарни алдаб, олиб кетади. Иқтисодий бойлик орттириш сабаб алданиб қолдим», — деди судланувчи.

Телеграмдан фойдаланасизми? Муҳим янгиликларни ўтказиб юбормаслик учун каналимизга аъзо бўлинг.

Судланувчига нисбатан Жиноят кодексининг бир неча моддалари билан узил-кесил 9 йилга озодликдан маҳрум қилиш жазоси тайинланди.

ЯНГИ ТАҲРИРДАГИ КОНСТИТУЦИЯ МОДДАЛАРИ ТАРҒИБОТИГА БАҒИШЛАНДИ

Айни шу кунларда жойларда 2023 йил 30 апрелда бўлиб ўтган умумхалқ Референдумида қабул қилинган янги таҳрирдаги Конституция мазмун-моҳиятини, ундаги халқпарвар моддаларни аҳолининг кенг қатламларига тушунтириш борасида муайян ишлар амалга оширилмоқда.

Жумладан, жиноят ишлари бўйича Сергели тумани суди ташаббуси билан туман ички ишлар органлари фаолиятини мувофиқлаштириш бошқармасида аҳоли билан учрашув бўлиб ўтди.

Унда асосий эътибор Янги Конституцимизда белгилаб берилган инсон ҳуқуқлари ва эркинликлари ҳимоясига қаратилган моддалар, хусусан 30 ва 31, 44, 47, 65-моддалар моҳияти бўйича батафсил тушунтириш берилди. Дастлаб, жиноят ишлари бўйича Сергели тумани суди раиси З. Бобонов сўз олиб, ҳеч ким расмий эълон қилинмаган қонун асосида ҳукм қилиниши, жазога тортилиши, мол-мулкидан ёки бирон-бир ҳуқуқидан маҳрум қилиниши мумкин эмаслиги ҳақида фикр юритди.

Ҳар бир инсон шахсий ҳаётининг дахлсизлиги, шахсий ва оилавий сирга эга бўлиш, ўз шаъни ва қадр-қимматини ҳимоя қилиш ҳуқуқига эга. Ҳар ким уй-жой дахлсизлиги ҳуқуқига эга бўлиб,  қонунда назарда тутилган бошқа ҳоллардан ташқари мажбурий меҳнат тақиқланади.

Айни шу кунларда жойларда 2023 йил 30 апрелда бўлиб ўтган умумхалқ Референдумида қабул қилинган янги таҳрирдаги Конституция мазмун-моҳиятини, ундаги халқпарвар моддаларни аҳолининг кенг қатламларига тушунтириш борасида муайян ишлар амалга оширилмоқда.

Жумладан, жиноят ишлари бўйича Сергели тумани суди ташаббуси билан туман ички ишлар органлари фаолиятини мувофиқлаштириш бошқармасида аҳоли билан учрашув бўлиб ўтди.

Унда асосий эътибор Янги Конституцимизда белгилаб берилган инсон ҳуқуқлари ва эркинликлари ҳимоясига қаратилган моддалар, хусусан 30 ва 31, 44, 47, 65-моддалар моҳияти бўйича батафсил тушунтириш берилди. Дастлаб, жиноят ишлари бўйича Сергели тумани суди раиси З. Бобонов сўз олиб, ҳеч ким расмий эълон қилинмаган қонун асосида ҳукм қилиниши, жазога тортилиши, мол-мулкидан ёки бирон-бир ҳуқуқидан маҳрум қилиниши мумкин эмаслиги ҳақида фикр юритди.

Ҳар бир инсон шахсий ҳаётининг дахлсизлиги, шахсий ва оилавий сирга эга бўлиш, ўз шаъни ва қадр-қимматини ҳимоя қилиш ҳуқуқига эга. Ҳар ким уй-жой дахлсизлиги ҳуқуқига эга бўлиб,  қонунда назарда тутилган бошқа ҳоллардан ташқари мажбурий меҳнат тақиқланади.

Таъкидландики, ҳеч ким суднинг қарорисиз ва қонунга зид тарзда уй-жойдан маҳрум этилиши мумкин эмас.

Учрашувда Конституциянинг иккинчи бўлимида назарда тутилган шахсий ҳуқуқ ва эркинликлар ҳамда иқтисодий, ижтимоий, маданий ва экологик ҳуқуқларга оид нормалар ҳақида тушунтириш берилди.

9 декабрь – Халқаро коррупцияга қарши кураш куни. Бу бўйича ўтказилиши лозим бўлган тадбирлар режаси тасдиқланган.  Унда Аксилкоррупция ойлиги доирасида тарғибот-ташвиқот ишлари амалга оширилади. Шу муносабат билан коррупцияга қарши курашиш бўйича мамлакатимизда амалга оширилаётган ислоҳотлар, коррупциявий жиноятларнинг олдини олиш борасида амалга оширилиши лозим бўлган вазифалар ҳақида сўз борди.

Йиғилишда одам савдосига оид жиноятларнинг содир этилишига сабаб бўлган омиллар ва уларни олдини олиш учун амалга оширилиши лозим бўлган чоралар ҳақида фикр   юритилди. Бу ҳақда йиғилганларга жиноят ишлари бўйича Сергели тумани суди судьяси Анвар Дўстмуродов тушунча берди.

Шунингдек, тадбир сўнгида жиноят ишлари бўйича Сергели туман суди томонидан сайёр суд ўтказилди. Туман ИИО ФМБ Пробация рўйхатида туриб, жазо ўтаётган ва меҳнатга ҳалол муносабатда бўлиб, тузалиш йўлига ўтган 11 нафар шахс муддатидан илгари жазодан озод этилди, 2 нафар шахснинг жазоси ўзгартирилди.

Тошкент шаҳар суди матбуот хизмати.

ФИРИБГАР “ҚУВУРЧИ” ЖАЗОЛАНДИ

Бозор иқтисодиёти шароитида мулкка тажовуз қилиш билан боғлиқ ҳуқуқбузарлик орасида ўзганинг мулкини фирибгарлик йўли билан талон-тарож қилиш тариқасидаги жиноятлар кўпайгани кузатилмоқда.

Шу ўринда айрим мисолларни келтириб ўтсак. Судланувчи Н. Э. ўзганинг жуда кўп миқдордаги мулкини эгаллаш мақсадида С. И.га арзон нархда темир қувурлар олиб беришни ваъда қилади. Ундан алдов йўли билан 60 000 АҚШ доллари олиб, ваъдасини бажармайди. Оқибатини ўйламай ўзга фуқарога шунча пул берган С. И. алданганлигини билгач, тегишли жойга ариза билан мурожаат қилади. Кўп ўтмай “қувурчи” фирибгар ушланади. 

Суд ҳукми билан фирибгар Н. Э. 8 йил муддатга озодликдан маҳрум қилинди. 

А. Д.нинг иши ҳам судда кўриб чиқилди. Аниқландики, у шериги билан Б. Т.ни алдайди. Гап шундаки, агарда Б. Т. ўзининг номидан кредитга маиший техникалар олиб берса, рози қилишини, кредитни ҳам ўзи қайтаришини айтади. Хуллас, дўкондан шартнома асосида 12 000 000 сўмлик 2 дона телевизор ва бир дона радиотелефонни олгач, сотиб юборади. Б. Т. эса маълум вақтдан кейин алданганлигини билгач, ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларга ариза билан мурожаат қилади.

Суд А. Д.га иш ҳақининг 10 фоизини давлат даромади ҳисобига ушлаб қолган ҳолда бир йил олти ой уч кун ахлоқ тузатиш ишлари жазосини тайинлади. 

Ишламай осонгина пул топиш йўлини танлаганлар эртами-кечми қонун олдида жавоб беришади. Бировнинг ҳақи ҳеч қачон юқмайди. Халқимиз барака ҳалолликда, дей­ди. Ноқонуний, ўзга шахс­ларнинг маблағи ҳисобига кун кечирмоқчи бўлганлар узоққа бормайди, ҳаром пул уларга юқмайди.

Фирибгарлар тузоғига тушмаслик учун ўзимиз эҳтиёт бўлишимиз керак.

Ўзгаларнинг ҳар хил ёлғон ваъдаларига учиб, чув тушиб қолмаслигимиз зарур. Шу билан бирга, фуқароларимизнинг ҳуқуқий билимини ошириш ҳам давр талабидир.

Рустамжон РАҲМОНОВ,

жиноят ишлари бўйича 

Миробод туман судининг судьяси

Суд ҳужжатларини ижро этишдаги муаммолар муҳокама қилинди

Тошкент шаҳар судининг иқтисодий ишлар бўйича судлов ҳайъати ва Тошкент туманлараро иқтисодий суди томонидан суд ҳужжатларини ижро этиш жараёнида юзага келаётган муаммоларни ҳал этиш мақсадида мутасадди идоралар иштирокида амалий очиқ мулоқот ўтказилди.

Мазкур тадбирда Тошкент шаҳар прокуратураси, Мажбурий ижро бюросининг Тошкент шаҳар бошқармаси ва бюронинг Тошкент шаҳридаги барча туман бўлимлари давлат ижрочилари ва оммавий ахборот воситалари вакиллари иштирок этишди.

Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 138-моддасига кўра, суд ҳокимиятининг ҳужжатлари барча давлат органлари ва бошқа ташкилотлар, мансабдор шахслар ҳамда фуқаролар учун мажбурийдир.

Мамлакатимизда суд қарорларининг ижросини қонуний муддатларда таъминлаш орқали фуқароларнинг ҳуқуқ ва қонуний манфаатларини муҳофаза қилишга долзарб вазифа сифатида алоҳида эътибор қаратиб келинмоқда.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг “2022-2026 йилларга мўлжалланган Янги Ўзбекистоннинг тараққиёт стратегияси тўғрисида”ги 2022 йил 28 январдаги Фармонининг иккинчи устувор йўналиш 18-мақсадида суд ва бошқа органлар ҳужжатларининг ўз вақтида ва тўлиқ ижросини таъминлаш мақсади қўйилиб, суд ва бошқа органлар ҳужжатларини ижро этишнинг самарали механизмларини жорий этиш, суд ва бошқа органлар ҳужжатларини ижро этишнинг муқобил, шу жумладан суддан ташқари усулларидан фойдаланиш кўламини кенгайтириш, Мажбурий ижро органлари фаолиятига халқаро стандартларни босқичма-босқич жорий этиш ва айрим функцияларни (суд ҳужжатларидан ташқари) хусусий секторга ўтказиш, давлат ижрочилари иш юкламасини камайтириш каби вазифалар белгиланган.

Шу билан бирга, судлар томонидан берилган ижро ҳужжатларининг ижросини таъминлашда муайян камчиликлар ва ҳал қилиниши лозим бўлган долзарб масалалар юзага келмоқда-ки, уларни судлар ва Мажбурий ижро бюроси органлари ўртасида ўзаро ҳамкорликда ҳал этиш талаб этилади.

Очиқ мулоқотда ижро ҳужжатларини расмийлаштириш ва ижро органига юборишда электрон воситалардан кенг фойдаланиш, ижро ҳужжатларининг Мажбурий ижро органлари томонидан асоссиз қайтарилишини олдини олиш, суд ҳужжатларини ўз вақтида ва самарали ижро этиш билан боғлиқ муаммолар кўриб чиқилиб, уларни ҳал этиш юзасидан зарур чора-тадбирлар белгилаб олинди.

Тошкент шаҳар суди матбуот хизмати.

Баҳолаш шаффофлиги

мулкий низоларни ҳал этишда муҳим аҳамиятга эга

Маълумки, мулкдорлар мол­мулки паст нархда, яъни бозор баҳосида баҳоланмагани ёхуд баҳолаш тўғрисидаги ҳисоботда мол-мулкнинг ўзига хос хусусиятлари инобатга олинмаганидан норози бўлган тақдирда судга мурожаат этиши мумкин. Чунки “Баҳолаш фаолияти тўғрисида”ги қонуннинг 18¹-моддаси бешинчи қисмига асосан буюртмачи баҳолаш тўғрисидаги ҳисобот ишончлилиги тўғрисида олинган эксперт хулосасига рози бўлмаган тақдирда низо судда кўриб чиқилади.

Аммо суд амалиётида ушбу қои­дани қўллаган ҳолда баҳолаш тўғрисидаги ҳисоботни ишончли эмас, деб топиш тўғрисидаги даъво талаби буюртмачи томонидан билдирилмагани, қонун талабига кўра, фақат буюртмачигина низолашиши мум­кинлиги, мулкдор баҳолаш ҳисоботининг буюртмачиси бўлмагани сабабли юридик ёки жисмоний шахсларнинг даъво аризаларини рад этиш ҳолатлари учрайди.

Ваҳоланки, Конституциямизнинг 55-моддасида ҳар кимга ўз ҳуқуқ ва эркинлик­ларини суд орқали ҳимоя қилиш, давлат органлари ҳамда бошқа ташкилотлар, улар мансабдор шахсларининг қонунга хилоф қарорлари, ҳаракатлари ва ҳаракатсизлиги устидан судга шикоят қилиш ҳуқуқи кафолатланган.

Қолаверса, Асосий қонунимизнинг 65-моддасига асосан хусусий мулк дахлсиздир. Мулкдор ўз мол-мулкидан қонунда назарда тутилган ҳоллардан ва тартибдан ташқари ҳамда суднинг қарорига асосланмаган ҳолда маҳрум этилиши мумкин эмас.

Бундан ташқари “Хусусий мулкни ҳимоя қилиш ва мулкдорлар ҳуқуқларининг кафолатлари тўғрисида”ги қонуннинг 8-моддаси биринчи қисмида хусусий мулк ҳуқуқини ҳимоя қилиш хусусий мулк ҳуқуқини мулкдорнинг ўзи ҳимоя қилиши йўли билан амалга оширилиши белгиланган.

Шу боис мулк ҳуқуқининг дахлсизлигини таъминлаш, хусусий мулкни ҳимоя қилиш ва мулк­дор­лар ҳуқуқларининг кафолатларини кучайтириш мақсадида “Баҳолаш фаолияти тўғрисида”ги қонуннинг 18¹-моддаси бешинчи қисмига нафақат буюртмачи, балки ҳар қандай манфаатдор шахс, шу жумладан, баҳолаш объек­тининг мулк­дори ҳам баҳолаш тўғрисидаги ҳисобот (баҳолаш материаллари) бўйича суд орқали низолашиши мумкинлигини белгилаш ҳақида ўзгартиш киритилса, мақсадга мувофиқ бўларди.

Ушбу ўзгартиш келгусида қонунчиликдаги бўшлиқни тўл­дириши баробарида хусусий мулк дахлсизлиги ва мулк ҳуқуқини таъминлаши шубҳасиз.

Мансур Эргашев,

Тошкент шаҳар суди судьяси.

«Куч адолатда» газетаси 2023 йил 15 сентябрь №40 сони

ФАХРИЙЛАР АРДОҚДА

Тошкент шаҳар маъмурий суди раиси У. Алмамедов ва Олий суд катта консультанти Ш. Аҳадовалар фахрий судья Хайриниса Ҳакимова хонадонида бўлиб, суд фахрийсининг холидан хабар олишди. Гап яқин ўтмишдаги босиб ўтилган йўллар, ҳозирги давр ҳақида бўлди. Судьялик инсон тақдири билан боғлиқ вазифа, суднинг фаолияти эса айнан қонун устуворлигини, ижтимоий адолатни таъминлашга қаратилган, бу касбнинг машаққати нозик хилқат эгалари бўлган аёллар зиммасига ҳам масъулият юклайди, бу борада фахрий судья Х. Ҳакимованинг тизимдаги 20 йиллик меҳнат фаолиятини эътироф этса арзийди.
Х. Ҳакимова оддий оила фарзанди эканлиги, барчасига илм ва тинимсиз меҳнат ортидан эришиш мумкинлигини айтишдан чарчамайди, чунки муваффақиятларни калити аслида бу китобдир, шунинг учун ҳам ёшликдан олинган билим тошга ўйилган битик каби изсиз кетмайди.
Каҳрамонимиз жиддий касб эгаси бўлган бўлса-да табиатан самимий хуш феъл ва камтаринлиги, барча ўзбек аёлларига хос соддалиги билан ажралиб туради.