“ДЕКРЕТ” ТАЪТИЛИДАН ИШГА ҚАЙТГАНДА, ҚАНДАЙ ЕНГИЛЛИКЛАР БЕРИЛАДИ?
— 3 нафар фарзандим бор, кичиги 6 ойлик. “Декрет” таътилидан ишга қайтсам, менга қандай енгилликлар берилади? Ишдан эртароқ кетишим, шанба кунлари ишга бормаслигим мумкинми? Кадрлар бўлими бошлиғи хусусий корхоналарда ҳеч қандай имтиёз йўқ, деди. Шу тўғрими?
Исми сир тутилди
Раъно Давронова, фуқаролик ишлари бўйича Миробод туманлараро суди судьяси:
— Агар сиз фарзандингиз уч ёшга тўлмасидан “декрет” таътилидан ишга қайтсангиз, сизга амалдаги Меҳнат кодексига кўра қуйидаги енгилликлар берилади:
Биринчидан: Меҳнат кодексининг 228-1-моддасига кўра, уч ёшга тўлмаган болалари бор, бюджет ҳисобидан молиявий жиҳатдан таъминланадиган ташкилотлар ва муассасаларда ишлаётган аёлларнинг иш вақтининг қисқартирилган муддатига бўлган ҳуқуқи мавжуд. Яъни, уч ёшга тўлмаган болалари бор, бюджет ҳисобидан молиявий жиҳатдан таъминланадиган муассасалар ва ташкилотларда ишлаётган аёлларга иш вақтининг ҳафтасига ўттиз беш соатдан ошмайдиган қисқартирилган муддати белгиланади. Бунда иш вақтининг қисқартирилган муддати чоғида ушбу модданинг биринчи қисмида кўрсатилган аёллар меҳнатига ҳақ ҳар кунги тўлиқ иш муддати чоғида тегишли тоифадаги ходимлар учун белгиланган миқдорда тўланади.
Иккинчидан: Меҳнат кодексининг 236-моддага назар ташлайдиган бўлсак, икки ёшга тўлмаган боласи бор аёлларга, дам олиш ва овқатланиш учун бериладиган танаффусдан ташқари, болани овқатлантириш учун қўшимча танаффуслар ҳам берилади. Бу танаффуслар камида ҳар уч соатда бир марта ҳар бири ўттиз минутдан кам бўлмаган муддат билан берилади. Икки ёшга тўлмаган икки ва ундан ортиқ боласи бўлган тақдирда, танаффуснинг муддати камида бир соат қилиб белгиланади. Болани овқатлантириш учун бериладиган танаффуслар иш вақтига киритилади ва ўртача ойлик иш ҳақи ҳисоби бўйича ҳақ тўланади. Боласи бор аёлнинг хоҳишига кўра, болани овқатлантириш учун бериладиган танаффуслар дам олиш ва овқатланиш учун белгиланган танаффусга қўшиб берилиши ёки умумлаштирилиб, иш кунининг (иш сменасининг) бошига ёки охирига кўчирилиб, иш куни (иш сменаси) шунга яраша қисқартирилиши мумкин. Бу танаффусларнинг аниқ муддати ва уларни бериш тартиби жамоа шартномасида, агар у тузилмаган бўлса, иш берувчи ва касаба уюшмаси қўмитаси ёки ходимларнинг бошқа вакиллик органи билан келишиб белгилаб қўйилади.
Шанба кунлари ишга келмаслигингиз масаласи эса меҳнат шартномасига асосан, иш берувчи корхона томонидан белгиланган иш хафтаси кунларига қараб белгиланади (беш кунлик ёки олти кунлик иш ҳафтаси назарда тутилмоқда).
Шунингдек, хусусий корхоналарда ҳеч қандай имтиёз йўқ, дейиш эса нотўғри, чунки ҳодим давлат ташкилоти ёки хусусий корхонада ишлашидан қатъий назар Меҳнат қокунчилиги бутун Ўзбекистон Республикаси ҳудудида амал қилади.