Месячные архивы: Ноябрь 2023

СУДЬЯ ВА ЁШЛАР УЧРАШУВИ

Жиноят ишлари бўйича Юнусобод тумани суди ташаббуси билан Муҳаммад ал-Хоразмий номидаги Тошкент Ахборот технологиялари университети залида жиноятчилик ва ҳуқуқбузарликларни олдини олиш юзасидан очиқ мулоқот бўлиб ўтди.

Тадбирга Юнусобод туман ИИО ФМБ Пробация ҳисобида турувчи муқаддам судланган шахслар, жазо ўтаётган шахслар, тарбияси оғир деб эътироф этилган ёшлар таклиф этилди. Шунингдек, туман прокуратураси, ИИО ФМБ ҲПБ ходимлари ҳозир бўлишди.

Тадбирда сўз олганлар ёшлар ўртасида, айниқса вояга етмаганлар томонидан содир этилаётган жиноятларнинг оқибатлари, зўравонлик, безорилик, шилқимлик, номусга тегиш билан боғлиқ жиноятларга жазонинг муқаррарлиги ва бу турдаги жиноятларга жазонинг ошганлиги алоҳида таъкидланди.

Учрашувда “Ўзбекистон – 2030” стратегияси устувор мақсадларидан келиб чиқиб, Жиноят, Жиноят процессуал кодексга киритилган ўзгартиришлар ҳақида сўз борди. Гендер тенглик, аёллар ва хотин-қизларга тегажоқлик билан боғлиқ жиноятларга бериладиган жазо турлари мисоллар билан асослантирилди. 

Шундан сўнг, талабаларга  сабоқ бўлиши учун судьялар сайёр суд мажлисларини ўтказишди. Унда Жиноят кодексининг 104 -моддаси 2-қисми билан боғлиқ жиноят иши кўриб чиқилди. 2007 йилда туғилган вояга етмаган М.Б. тенгдоши А.Қ.ни совуқ қурол – пичоқ билан уриб оғир тан жароҳати етказган. Оқибатда жабрланувчи соғлигига катта миқдорда зиён етган. Судья томонидан талабалар кўз ўнгида ҳукм ўқилди.

 Бундан ташқари тадбирда жазодан муддатидан илгари шартли озод қилиш, жазони ўтамаган шахсларни жазосини оғирроқ жазога алмаштириш ҳамда маъмурий хуқуқбузарлик тўғрисидаги иш кўриб чиқилди.

Тадбир сўнгида талабалар ўзларини қизиқтирган саволларга жавоб олдилар.

“Суд қарорларининг қонунийлиги, асослилиги ва адолатлилигини текшириш институти такомиллаштирилиши муносабати билан Ўзбекистон Республикасининг Жиноят-процессуал кодексига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида”ги қонун мазмун-моҳиятига бағишланган семинар бўлиб ўтди.

Семинарда жиноят ишлари бўйича Олмазор туман суди раиси ва судьялари, Олмазор туман прокуратураси ва Олмазор тумани ИИО ФМБ ходимлари, адвокатлар иштирок этишди. Тадбирда 2023 йил 27 сентябрь куни имзоланган қонун билан фуқароларга қатор имконият ва енгилликлар яратилаётгани ҳақида сўз юритилди. 

Мазкур қонунга кўра:

– Миллий қонунчилигимизга киритилган ўзгартиш ва қўшимчаларга кўра, эндиликда судлар томонидан биринчи инстанцияда кўрилган ишларни вилоят ва унга тенглаштирилган судларда апелляция ёки кассация тартибида қайта кўриб чиқиш ваколати берилмоқда.

 

– Тарафларнинг хоҳишига кўра, суд қарори устидан ўн кунлик муддатда апелляция тартибида шикоят (протест) берилиши, ушбу муддат ўтгандан сўнг кассация тартибида шикоят келтирилиши мумкин. Бу тартиб тарафларнинг суд қарорлари устидан шикоят келтириш ҳуқуқи орқали одил судловга эришиш имкониятини кенгайтиришга хизмат қилади.

 

– Апелляция ёки кассация инстанциясининг қарори устидан шикоят бериш масаласида янги институт – суд ишларини тафтиш тартибида кўриб чиқиш амалиёти жорий этилаётгани ҳам аҳамиятлидир.

 

– Яна бир жиҳати, жиноят ишини кассация ва тафтиш тартибида кўриш натижалари юзасидан янги оқлов ёки айблов ҳукми чиқариш ваколатлари берилмоқда.

Бу эса, ўз навбатида, суд қарорларининг юқори инстанция томонидан бекор қилиниб, янгидан кўриш учун қуйи инстанция судларига қайтариш амалиётига чек қўяди ва фуқаролар ортиқча сарсонгарчилигининг олди олинади.

Қонунчилигимиздаги бу ўзгаришлар 2024 йил 1 январдан кучга киради.

 

Семинар давомида қонун мазмун-моҳияти эски ва янги жорий этилаётган амалиётлар аниқ мисоллар билан тушунтириб ўтилди.

 

Шунингдек, тадбирда иштирок этаётган ҳуқуқ-тартибот органлари ҳамда жамоатчилик вакилларининг фикрлари эшитилиб, иштирокчиларни қизиқтирган саволларга атрофлича жавоб берилди.