«МУДОФААДА ТАНИШИМ БОР»: ТОШКЕНТДА 128 МИНГ АҚШ ДОЛЛАРИ ЭВАЗИГА ЖИНОИЙ РЕЖА ТУЗИЛДИ

Осонгина мўмай даромадга эга бўлиш пайида бўлган икки шоввознинг 128 минг АҚШ долларлик режаси “пишмай қолди”. Гап шундаки, 1971 йилда туғилган судланувчи таниши – 1986 йилда туғилган судланувчи билан олдиндан жиноий тил бириктиради. Бир гуруҳ бўлиб, икки фуқарога гўёки Мудофаа вазирлигида ишловчи мансабдор шахс бўлган танишлари орқали Тошкент вилояти, Чирчиқ шаҳрида жойлашган ҳарбий полигонда 145 млрд. сўмлик омбор қурилиши учун тегишли ҳужжатларни расмийлаштириш ва ушбу объект қурилишини олиб бериши эвазига 128 минг АҚШ долларини пора тариқасида беришга қизиқтиришган…

Мазкур ҳолат юзасидан икки фуқаронинг аризалари асосида Ўзбекистон Республикаси ДХХ ва Департаментнинг Тошкент вилояти бошқармаси ходимлари томонидан ҳамкорликда тезкор-тадбир ўтказилди. Судланувчилар олдиндан келишилган ишни битириб бериш эвазига талаб қилинган пулдан олдиндан 110 минг АҚШ долларини “аванс” сифатида фирибгарлик йўли билан олишган вақтида жиноят устида ашёвий далиллар билан ушланиб, ўзига боғлиқ бўлмаган ҳолатларга кўра жиноятни охирига етказа олишмаган.

Судланувчилар ўз айбига қисман иқрор бўлиб кўрсатма беришган бўлса-да, уларнинг айби далиллар билан тўлиқ ўз исботини топган.

— Автомашинада Қўқон шаҳридан Тошкентга келдим. Танишим – 1986 йилда туғилган судланувчи билан кўришиб, ундан қурилиш билан ишлайдиган танишлари бор ёки йўқлигини сўрадим. У менга “Мудофаа вазирлиги қурилишларини олишим мумкин”, деди. Бу ҳақда у билан тахминан 5 ёки 6 ойга яқин гаплашиб келганмиз, – дейди суд мажлисида айбига қисман иқрорлик билдирган 1971 йилда туғилган судланувчи. У сўзида давом этаркан, – ўша куни у менга бир таниши келишлигини айтди. Икки фуқаро бирга келишди. Бундан аввал биз уларнинг бири билан кўришиб, унга Мудофаа вазирлигига қарашли 145 млрд. сўмлик объектни олиб беришга келишганмиз. Сўнг фуқародан қарзларни тўлаб, ишларни юргазиб олиш учун 50 000 АҚШ доллари сўрадим, танишим ҳам эшитиб турганди. Бошқа куни танишим билан кўчада кўришдик, пулни олганимдан сўнг қарзларни бериб юбормоқчи бўлганимни, лекин алдаш ниятим йўқлигини билдирдим. Танишим билан турганимда икки фуқаро биргаликда автомашинада келиб, орқа багажини очиб, 50.000 АҚШ долларини қўлимга берди ва қолган 60 000 АҚШ долларини ҳам кўрсатиб, ишлар битгандан сўнг қолган қисмини ҳам беришини айтди, – дея 60 000 АҚШ долларини олиш нияти бўлмагани, ўша вақтда иккинчи судланувчи ҳам унинг ёнимда бўлгани, сўнг ҳуқуқни муҳофаза қилувчи орган ходимлари холислар иштирокида келиб, тадбир бўлаётганини эълон қилишганини маълум қилди.

Шунингдек, судланувчи фуқародан олаётган пулидан иккинчи судланувчи ёки бошқаларнинг улуши йўқлигини ҳам билдирган. — Судланувчи танишимнинг қурилишдан хабари бор, лекин қаерда қандай қурилиш қилинишидан хабари йўқ эди. Мудофаа вазирлигида ишловчи танишларим йўқ. Чирчиқ шаҳрида жойлашган ҳарбий омбор қурилиши тўғрисидаги смета лойиҳа ҳужжатларини электрон шаклини ўзим тайёрлаганман. Бошқа смета лойиҳа ҳужжатларига қараб, сўнг ушбу ҳужжатни судланувчи танишимни телеграмига юборганман. У эса ўз навбатида аризачига юборган. Ушбу смета лойиҳа ҳужжатларини 145 млрд. сўмлик қилиб кўрсатганман. Аризачининг фирмаси номидан мен вакил бўлиб тендерда қатнашишим керак бўлган. Қурилиши мўлжалланган Чирчиқ шаҳридаги полигон қаерда жойлашганини билмайман. “5 пачка” деганимда 50 000 АҚШ долларини эмас, балки 5 пачка ҳужжатларни назарда тутганман. Автомашинамдан олинган Қуролли кучлар вазирлигига қарашли бўлган 4 этажли ҳарбий базанинг қурилиш смета лойиҳа ҳужжатларини менга бир танишим берган. У танишим ҳам қурилиш ишлари билан шуғулланиб келган. Хонадонимдан автомашинани олди-сотди шартномаси топилган, ушбу шартномага кўра бир аёлнинг номида бўлган автомашинани менга ишончнома орқали берган. Бу автомашинани пулини бўлиб-бўлиб бериш шарти билан ижарага олганман. Тўлов пулларини ўз вақтида тўлай олмаганман. 50 000 АҚШ долларини олишдан мақсадим кўчадаги қарзларимни тўламоқчи эдим. Лекин пора тариқаси ёки алдаш ниятимда олмаганман, – дея ҳеч ким билан жиноий тил бириктирмаганини айтди.

“Мудофаа вазирлигининг орқа томонида кўришдик”

Аризачи суд мажлисида қуйидагиларни баён қилди…

— Танишим, яъни 1971 йилда туғилган судланувчи билан кўришганимда, у менга “Тошкент вилояти, Чирчиқ шаҳрида жойлашган Мудофа Вазирлигига қарашли полигонга самолёт ва вертолётлар қўниши учун ангарларни қуриш объекти бор. У объектни танишим олиб беради”, деди. Сўнг у билан бирга таниши – 1986 йилда туғилган судланувчи билан учрашдик. У менга Мудофа Вазирлигига қарашли полигонни жами 145 млрд. сўмлик қурилиш объектларни шу вазирликда ишловчи танишлари орқали олиб беришини айтди. Гапининг охирида “2022 йил 9 май кунига қадар 145 млрд. сўмлик қурилиш объектларнинг 3 фоизини, яъни 128 АҚШ долларини менга кўрсатиб кетинглар. Пулни кўриб ишонч ҳосил қилганимдан сўнг ўзимнинг Мудофаа вазирлигида ишловчи танишларимга ишонч билан пулларни кўрдим қурилиш объектини олиб берсак бўлади, деб айтаман”, деди. Мудофаа вазирлигидан шартномани олиб чиқиб берганидан сўнг, 128 АҚШ долларини жойида санаб беришимни билдирдим, “хўп”, деди. Шартнома олиб бериш учун 128 минг АҚШ доллари бериш таклифи айнан 1986 йилда туғилган судланувчидан чиққан. Кейин, унинг ҳаракатлари ноқонуний эканини билиб, Департаментнинг Тошкент вилояти бошқармаси ва Ўзбекистон Республикаси ДХХга ариза билан мурожаат қилдим. Департаментнинг Тошкент вилояти бошқармаси махсус жамғармаси ҳисобидан жами 98 000 АҚШ доллари, яъни муляж ишлов берилган АҚШ доллари ҳамда ҳақиқий муқаддам ишлов берилмаган жами 12 000 ҳақиқий АҚШ доллари ажратилди. Жами 110 000 АҚШ долларини талаб қилаётган судланувчига бериш учун холислар иштирокида тақдим қилинган. Менга судланувчи билан ўртамиздаги суҳбатни ёзиб олиш учун овоз ёзиш мосламаси икки нафар холислар иштирокида тақдим этилди. Сўнг белгиланган куни судланувчи билан кўришдик. У менга “ака, ҳозир режамиз ўзгариб қолди. Бошқа куни эрталаб 128 АҚШ долларини олиб келинг, кўришиб оламиз”, деди, рози бўлдим. Судланувчи айтган куни Мудофаа вазирлиги орқа томонида судланувчи билан кўришдик. Кейин у 1971 йилда туғилган судланувчининг олдига олиб борди. У менга қурилиш объекти олиб бериши эвазига мендан талаб қилган 128 000 АҚШ долларидан 50 000 АҚШ долларини беришим кераклигини билдириб, “Мудофаа вазирлигида ишловчи танишимнинг олдига кириб, пулларни бериб чиқаман. Тендер масаласини ҳал қилиб, пудрат шартномасини олиб чиқиб, қолган 78 000 АҚШ долларини олиб кетаман”, деди. Унга 110 000 АҚШ доллари олиб келганимни билдирдим ва пулларни бердим. 110 000 АҚШ долларини санаб олиб, ўзи билан 50 000 АҚШ долларини олган вақтида тезкор ходимлар томонидан ушланди.

ОЗОДЛИКДАН МАҲРУМ ҚИЛИНДИ…

Судланувчилар Жиноят кодексининг 25,168-моддаси (фирибгарликка суиқасд) 4-қисми “а” банди ва 28,211-моддаси (пора беришга далолат қилиш) 3-қисми “а” бандида назарда тутилган жиноятларни содир этганликда айбли деб топилди ва узил-кесил ўташ учун 8 йил озодликдан маҳрум қилиш жазоси тайинланди.

Музаффар Кукиев,

жиноят ишлари бўйича

Мирзо Улуғбек туман суди судьяси