ҚЎШНИМ УЙИМИЗНИНГ ОРҚАСИГА ОҒИЛХОНА ҚУРДИРГАНИ ТЎҒРИМИ?
— 8 йилдирки қўшним билан келиша олмаяпман. Қўшним яшайдиган уйимизнинг орқасига оғилхона қурдирган. Бу менга ноқулайлик туғдиряпти. Тинч яшашимга бермаяпти, аниқроғи, моллар шовқин қилади. Соғлигим яхшимас, қариб қолганман. Ваҳоланки, қўшним оғилхонани уйининг бошқа томонига қурдирса бўлади. Бунга жойи ҳам етарли, лекин менинг шикоятимни жиддий қабул қилмаяпти. Биз томонда ҳеч ким оғилхонани қўшнини уйи орасидан қурмаган, қурмайди ҳам. Муроса қилишни истамаётган қўшнимнинг ўз билганидан қолмасликка ҳаққи борми? Мазкур ҳолат юзасидан қўшнимни судга берсам бўладими?
Исми сир тутилди
Анвар ЁРИЕВ, Тошкент шаҳар судининг фуқаролик ишлари бўйича судьяси:
— Норматив-ҳуқуқий ҳужжатларга кўра, шаҳарсозлик фаолиятига доир асосий талаблар билан бир қаторда муҳитни муҳофаза қилиш, экологик хавфсизлик талабларига, ёнғинга қарши ҳамда санитария қоидаларига, нормаларига ва гигиена нормативларига риоя этиш ҳисобланади.
Мазкур қоида шаҳарсозлик фаолиятини амалга ошириш чоғида юридик ва жисмоний шахслар учун мажбурий ҳисобланади.
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йил 22 сентябрдаги 748-сон қарори билан Ҳайвонларни идентификация қилиш, уларни ҳисобга олиш, ҳисобдан чиқариш ва сақлаш тартиби тўғрисидаги низом тасдиқланган. Мазкур Низомнинг 38-бандига асосан ҳайвонлар ветеринария, ветеринария-санитария қоидалари ва нормалари талабларига мувофиқ шароитлардаги жойларда (биноларда) сақланиши белгиланган.
Мурожаатингизда қўшнингиз томонидан сизга тегишли уйнинг орқа қисмида мол боқаётганлиги, бунинг натижасида келиб чиқаётган шовқин оқибатида ноқулайлик вужудга келаётганлигини кўрсатгансиз.
Фуқаролик кодексининг 13-моддасига асосан фуқаролик ҳуқуқларини шахснинг ўзи ҳимоя қилишига йўл қўйилади. Фуқаролик ҳуқуқларини шахснинг ўзи ҳимоя қилиш усуллари ҳуқуқни бузишга мутаносиб бўлиши ҳамда ҳуқуқ бузилишининг олдини олиш учун зарур ҳаракатлар доирасидан чиқиб кетмаслиги керак.
Ушбу Кодексда уй ҳайвони томонидан етказилган зарар учун унинг мулкдори ёки бу ҳайвонга эгалик қилувчи ва ундан фойдаланувчи шахс умумий асосларда жавобгар бўлиши мустаҳкамланган.
Шунингдек, Ўзбекистон Республикасининг Конституциясига мувофиқ ҳар бир шахсга ўз ҳуқуқларини, эркинликларини ва қонуний манфаатларини суд орқали ҳимоя қилиш кафолатланади.
Ҳар қандай манфаатдор шахс бузилган ёки низолашилаётган ҳуқуқи ёхуд қонун билан қўриқланадиган манфаатини ҳимоя қилиш учун фуқаролик суд ишларини юритиш тўғрисидаги қонунчиликда белгиланган тартибда фуқаролик ишлари бўйича судга (судга) мурожаат қилишга ҳақли.
Бундан ташқари, Ўзбекистон Республикасининг Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексининг 159-моддаси билан турар жойларни сақлаш ва улардан фойдаланиш, умум фойдаланадиган жойларни санитария ҳолатида сақлаш қоидаларини бузиш, уй-жой фондидан техник фойдаланиш қоидалари ва нормаларини бузиш, кўп квартирали уйлардаги турар жойларда чорва молларни, худди шунингдек одамларнинг саломатлигига хавф солувчи ҳайвонларни боқиш фуқароларга базавий ҳисоблаш миқдорининг беш бараваридан ўн бараваригача, мансабдор шахсларга эса — ўн бараваридан ўн беш бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.
Кўрсатиб ўтилганлардан келиб чиқиб, сиз ҳуқуқ ва манфаатларингиз бузилган деб ҳисобласангиз уларни тиклаш масаласида асослантирилган даъво аризаси билан тегишли фуқаролик ишлари бўйича судга ёки ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларга мурожаат қилишингиз мумкин.