ЕРФУРУШ ФИРИБГАРЛАР ОХИР-ОҚИБАТ ҚОНУНИЙ ЖАЗОГА ТОРТИЛДИ

Ҳаётда жиноий қилмиш ҳеч қачон жазосиз қолмаслиги исбот талаб қилмайдиган ҳақиқатдир. Аммо буни барча ҳам бирдек англамайди. Аксинча, нафс қутқусига учиб, нопок ишга қўл урадиган кимсалар ҳам учраб туради.

Масалан, қибрайлик Шерали Раҳматов (исм-шарифлари ўзгартирилган) муқаддам 3 марта айнан фирибгарлик қилмишини содир этгани учун суднинг қора курсисига ўтиргани, қо­нуний жазо олганига қарамай ҳаётда тўғри йўлни топиш, ҳалол меҳнат билан кун кечиришни хаёлига келтирмади. Аксинча, яна фирибгарлик қилмишини содир этишдан ўзини тиёлмади. Бу гал у пойтахтимизнинг Мирзо Улуғбек туманида яшовчи Содиқ Ҳанапиев ва Давлат кадастрлари палатаси Қибрай туман филиали масъул хо­димлари, «Best Realtor» масъулияти чек­ланган жа­мия­ти Тошкент шаҳар минтақавий филиали раҳбари ва ходимлари (жиноят ишини бир қис­ми алоҳида иш юритувига ажратилган шахслар) билан жиноий тил бириктирди.

Гап шундаки, Қибрай тумани ҳокимининг 2016 йил 20 декабрдаги 2759-сонли қарорига асосан туманнинг «Алишеробод» маҳалласида жойлашган 162 сотих суғориладиган ер фуқаро Т. Нуримқуловага 30 йил муддатга қурилиш ишларини амалга оширмаслик шарти билан деҳқончилик учун ижарага берилганди. Аммо ижарачи аёл 2021 йилнинг бошида ер майдони атрофини ўраб олиб, ўзбошимчалик билан 15,75 метр квадратдан иборат ноқонуний қурилиш ишларини амалга оширади. Белгиланган тартибга кўра, ўзбошимчалик билан қурилган бино ва иншоотларга бўлган ҳуқуқ­лар давлат рўйхатидан ўтказилмайди. Лекин Ш. Раҳматов жиноий шериклари билан бирга ушбу ноқонуний қу­рилмаларга нисбатан Т. Нуримқулованинг номига сохта инвентар кадастр ҳужжатларини расмийлаштиради. Бу ҳам етмагандек, гўёки Т. Нуримқулова ер майдонини Ш. Раҳматовнинг тоғаси А. Абдуғаниевга сотгани тўғрисидаги шартномани ҳам қалбакилаштиришади. Сўнгра фирибгарлик йўли билан бошланғич аукцион нархи 677 160 000 сўмни ташкил қилган ерни Равшан Абдулҳамидовга 112 000 АҚШ долларига сотиб юборишади.

Шундан сўнг ҳамтовоқлар туман ҳокимининг юқоридаги қарорига биноан, А. Йўлдошевга ижарага ажратиб берилган 108 сотих ер ва унинг 69 метр квадрат қисмида барпо этилган бино-иншоотларга эътибор қаратишади.

Яъни Давлат кадастрлари палатаси Қибрай тумани филиали ва «Best Realtor» масъулияти чекланган жамия­ти масъул ходимлари орқали ҳужжатларни сохталаштириб, ноқонуний мулк­ни Шаймардон Бекпўлатовга 60 000 АҚШ долларига пуллашади.

Албатта, айни олди-сотдидан сўнг ерфуруш фирибгарларнинг «иштаҳа»си янада очилиб кетади. Натижада 2021 йилнинг март ойида улар туман ҳокимининг юқорида қайд этилган қарори асосида ижарага ер олган Э. Икромов ва М. Тоштемировга кадастр ҳужжатларини тайёрлаш учун ер майдонининг атрофини ўраб олиш ҳамда вақтинчалик қу­рилма қилишни ўргатишади. Кейин ана шу вақтинчалик биноларга нисбатан У. Умаров (ҳозирда вафот этган), Н. Мусаева ва Т. Вигодинанинг номига инвентар кадастр ҳужжатларини расмийлаштиришади. Қолаверса, «Best Realtor» масъулияти чекланган жамияти воситачилигида гўёки уч фуқаро бино-иншоотлар ва ер майдонларини Э. Икромовга 6 000 000 сўмга сотаётгани ҳақидаги олди-сотди шартномасини тузишади. Натижада бошланғич аукцион нархи 2 380 920 000 сўмни ташкил қилган жами 571 сотих ер майдонини доимий фойдаланиш ҳуқуқи билан давлат рўйхатидан ўтказиб, фирибгарлик йў­ли билан сотиб юборишади. Бироқ…

Бироқ нафс домига тушган кимсалар бу билан қаноатланишмайди.

Аниқроғи, улар худди аввалгидек усулларда фуқаро Абдуманноб Нуримқуловга ажратилган 171 сотих ер майдони ва ундаги ноқонуний қурилмаларни олди-сотди шартномаси орқа­ли Д. Самадов номига расмийлаштирган ҳолда сотишади. Ушбу мулкнинг бошланғич аукцион нархи 714 600 000 сўмни ташкил қилган. Ам­мо кўп ўтмай жабрланувчилар алданганини англаб етишади. Пировардида ҳамтовоқларнинг кирдикорлари фош этилиб, юқоридаги ҳолатлар бў­йича жиноят ишлари қўзғатилади.

Буни қарангки, қинғир ишнинг қи­йиғи чиқишини яхши билган Ш. Раҳматов аввалига терговдан яшириниб юрди. Шунинг учун 2022 йил 9 февраль куни унга нисбатан сиртдан «қамоққа олиш» эҳтиёт чораси қўлланилиб, қидирув эъ­лон қилинди. Лекин «бузоқнинг югургани сомонхонагача» деганларидек, у 2022 йил 12 апрель куни ҳуқуқни муҳофаза қилувчи идора ходимлари томонидан қўлга олинди.

Албатта, жиноятчининг тегишли жа­зога маҳкум этилиши бу — қонун талаби. Шу маънода айтганда, жиноят­ ишлари бўйича Мирзо Улуғбек тумани судида айни жиноят иши кўриб чи­­­қилди. Суд Ш. Раҳматов ва С. Ҳанапиевни Жиноят кодексининг бир қа­тор моддалари билан айбдор деб топиб, қонуний жазога маҳкум этди. Шунингдек, суд ҳукмида Мирзо Улуғбек тумани прокуратураси томонидан келтирилган даъво аризаси қисман қаноатлантирилиб, судланувчилардан жабр­ланувчиларга етказилган 187 000 АҚШ доллари миқдоридаги зарарни ундириш ҳам белгиланди.

Кўза кунда эмас, кунида синади, деб шунга айтишади-да.

Баҳром БЕРДИЕВ,

жиноят ишлари бўйича

Мирзо Улуғбек тумани суди судьяси