ҚАЙНОТАМ ҚОЛДИРГАН ДАЛОЛАТНОМА БИЛАН УЙ-ЖОЙГА ЭГАЛИК ҚИЛА ОЛАМАНМИ?

— Қайнотам ўлимидан олдин 23 кишининг гувоҳлигида уй-жойга далолатнома ёздирган. Шу ҳовлига келин бўлиб тушганимга 34 йил бўляпти. Яқинда қайнсинглим уй-жойни ўғлининг номига расмийлаштириб берганини билиб қолдим. Айтишича, қайнотамнинг иккинчи хотини гувоҳлигида ҳужжатлар расмийлаштирилган эмиш. Аммо қайнотамни у аёл билан «ЗАГС»и бўлмаган. Қонуний никоҳи бўлмаса ҳам уй-жой масаласида ваколати борми? Қайнотамни менга қолдирган далолатномаси ҳеч қандай кучга эга эмасми?

Исми сир тутилди

Дурдона АБДУКАХАРОВА, Тошкент шаҳар судининг фуқаролик ишлари бўйича судьяси:

— Фуқаролик кодексининг 164-моддасига кўра, мулкдор ўзига қарашли мол-мулкка ўз хоҳишига кўра эгалик қилиш, ундан фойдаланиш ва уни тасарруф этиш ҳуқуқига эга. Қайнотангиз ҳаётлик даврида уй-жойини хоҳлаган фуқарога ҳадя ёки васият қилиши мумкин.

Далолатнома ва 34 йилдан буён уй-жойда яшаб келишингиз мулк ҳуқуқини бермайди. Сиз мулкдор, яъни қайнотангиз ҳаётлик даврида уй-жойга келин бўлиб тушгансиз. Демак, сиз Уй-жой кодексининг 32-моддасига асосан уй-жойда яшаш ва уйдан фойдаланиш ҳуқуқига эгасиз.

Фуқаролик кодексининг 1135-моддасига кўра, мулкдорнинг вафотидан сўнг, унинг болалари, эри (хотини) ва ота-онаси қонун бўйича биринчи навбатдаги ворислик ҳуқуқига эга бўладилар. Никоҳсиз яшаган эр (хотин) қонун бўйича меросхўр ҳисобланмайди.

Оила кодексининг 13-моддасига мувофиқ, диний расм-русумларга биноан тузилган никох ҳуқуқий аҳамиятга эга эмас.